Atatürk Üniversitesi'nde 7/24 Deprem Takibi

Atatürk Üniversitesi'ndeki Deprem Araştırma Merkezi, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki deprem aktivitesini yakından takip ediyor. 36 yıldır hizmet veren merkez, Erzurum'un Palandöken ilçesinde yer alıyor ve AFAD ile iş birliği içinde çalışıyor. 30 istasyonla oluşturulan geniş ağ, Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır, Erzincan, Bingöl, Muş, Van, Tunceli, Bitlis, Gümüşhane, Artvin ve Bayburt illerini de kapsayarak, bölgedeki depremleri 7 gün 24 saat boyunca izliyor. Hız ve ivme ölçerlerle donatılan bu istasyonlar, deprem verilerini anlık olarak merkeze iletiyor. Bu veriler, hem anlık raporlamada hem de bilimsel araştırmalarda kullanılıyor. Merkez, Üniversiteler Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Platformu üyesidir.

Anlık Veri Analizi ve Bilimsel Çalışmalar

Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Erdem Bayrak, merkezin 1989'dan beri faaliyet gösterdiğini ve bölgedeki depremlerin kaydedilmesi, lokasyonlarının belirlenmesi ve sismotektonik yapının incelenmesi amacıyla kurulduğunu belirtti. Merkez, deprem verilerinin günlük olarak çözümlenmesini sağlıyor. Depremlerin yeri, büyüklüğü ve derinliği gibi parametreler detaylı bir şekilde analiz ediliyor. Bu analizler, hem kamuoyunu bilgilendirmek hem de gelecekteki deprem tahminlerine katkıda bulunmak için kullanılıyor. Elde edilen veriler, bilimsel yayınlar aracılığıyla da kamuya sunuluyor. Bu sayede, Doğu Anadolu Bölgesi'nin depremselliği hakkında daha kapsamlı bir anlayış geliştirilmesi hedefleniyor.

Erzurum ve Çevresindeki Fay Hatları

Erzurum'un aktif bir tektonik konumda olduğunu vurgulayan Bayrak, Palandöken, Dumlu, Hasankale, Horasan ve Aşkale fay zonlarının merkeze yakın olduğunu açıkladı. Bu fayların uzunlukları Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu fay hatlarına kıyasla daha kısa olsa da, şehrin yakınlığı nedeniyle küçük depremler bile oldukça şiddetli hissedilebiliyor. Bu nedenle, 2018 yılında yayınlanan yönetmelikteki tasarım ivmeleri dikkate alınarak yapıların tasarlanması büyük önem taşıyor. Yeni deprem tehlike haritası, yapıların depreme dayanıklılığını artırmak için önemli veriler sağlıyor. Merkez, uzman ekibiyle istasyonlardan gelen verileri analiz ederek depremlerin lokasyonunu, büyüklüğünü belirliyor ve hangi faylarda yoğunlaştığını raporluyor.

İstasyonlar ve Teknoloji

Merkez, şehrin dışına ve dağlara konuşlandırılan hız ölçerler ve şehir merkezindeki ivme ölçerler olmak üzere hassas cihazlarla donatılmış deprem istasyonlarını kullanıyor. Bu istasyonlar, uydu, telefon modemi veya internet bağlantısıyla anlık veri aktarımı sağlıyor. Elektrik ve güneş enerjisiyle çalışan istasyonların bakımı, teknik ekip tarafından düzenli olarak gerçekleştiriliyor. Merkez, mesai saatleri dışında da uzaktan erişim programlarıyla verileri takip ediyor. 2023 yılında 1757 deprem çözümü yapılırken, 2024 yılında bu sayı 1186'ya düşmüş durumda. Bu veriler, bilimsel çalışmalarla değerlendirilip kamuoyuyla paylaşılacak. Doğu Anadolu'daki deprem aktivitesinin daha iyi anlaşılması ve risk azaltma çalışmalarına katkı sağlanması amaçlanıyor.