Erzurum'un Olur ilçesine bağlı, 1788 rakımlı Kekikli Mahallesi'nde asırlardır üretilen geleneksel 'Kandirif Peyniri', kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya. Osmanlı döneminden kalma bu tarihi mahallede, kadınlar tarafından üretilen peynirin üretici sayısının son yıllarda 8'e düşmesi üzerine Tarım ve Orman İl Müdürlüğü harekete geçti. Besin değeri yüksek, tuz oranı düşük olan bu özel peynirin gelecek nesillere aktarılması ve dünyaya tanıtılması için kapsamlı bir çalışma başlatıldı. Proje kapsamında, üretici sayısını artırmak için kurslar düzenleniyor, bilimsel araştırmalar yapılıyor ve coğrafi işaret tescili için başvurular gerçekleştiriliyor.

Kandirif Peynirinin Tarihi ve Önemi

Eski adı 'Salaçur' olan Kekikli Mahallesi, 1595'ten beri Osmanlı topraklarında yer alıyor. Yıllardır kızartmalık olarak tüketilen Kandirif peyniri, bölgenin kültürel mirasının önemli bir parçası. Ancak yaşlı üreticilerin azalması, bu geleneğin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü'nün girişimleri son derece önemli. Atatürk Üniversitesi öğretim üyelerinin de katılımıyla gerçekleştirilen çalışmalar, peynirin bilimsel olarak incelenmesini ve üretim tekniklerinin geliştirilmesini hedefliyor. Proje ayrıca, yerel yönetimlerle işbirliği yaparak, üreticilerin ekonomik olarak desteklenmesini ve peynirin pazarlanmasını amaçlıyor.

Proje Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın (KUDAKA) da desteklediği 'Erzurum Kandirif Peyniri ile Süte Değer Katma Çalışması' projesi kapsamında, kentte süt işleyen tesislerdeki ustalara ve peynir üretimini öğrenmek isteyenlere kurslar veriliyor. Atatürk Üniversitesi'nden Prof. Dr. Salih Özdemir ve Doç. Dr. Cihat Özdemir, katılımcılara peynir üretimi konusunda detaylı bilgiler veriyor ve uygulamalı eğitimler gerçekleştiriliyor. Projenin amacı sadece üretici sayısını artırmak değil, aynı zamanda Kandirif peynirinin coğrafi işaret tescilini alarak markalaşmasını sağlamak. Bu sayede hem üreticilerin gelirleri artacak hem de bu değerli peynir dünyaya tanıtılmış olacak.

Sürdürülebilirlik İçin Öneriler

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dr. Öğretim Üyesi Erkan Denk, geleneksel gıda ürünlerinin sürdürülebilirliği için önemli önerilerde bulundu. Denk, üreticilerin sayısının artırılması, 'peynir turizmi'nin geliştirilmesi, üretim atölyeleri, tadım noktaları ve satış merkezlerinin kurulması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, üreticilerin ticari kaygılarını gidermek için yerel yönetimlerle işbirliği yapılması ve bir kooperatif kurulması önerildi. Yerel yönetimlerin, turizm faaliyetlerinde Kandirif peynirine öncelik vermesi ve tanıtım etkinliklerine katılması da önerilen stratejiler arasında yer alıyor. Bu sayede, hem Erzurum'un hem de Olur ilçesinin tanıtımına katkıda bulunulacak, hem de bu eşsiz peynirin geleceği güvence altına alınacak.

Haber: Salih TEKİN/ ERZURUM